Tiêm phòng dại cho chó mèo và những điều cần biết

Tiêm phòng dại cho chó mèo là việc cần làm đầu tiên mà chủ nuôi cần làm khi muốn nuôi thú cưng. Hiện nay việc nuôi chó mèo đã dần trở nên phổ biến trong xã hội. Mỗi người lại nuôi vì mục đích khác nhau. Tuy nhiên, bất kể việc bạn nuôi chó mèo nhằm mục đích gì thì việc quan trọng đầu tiên là quan tâm, chăm sóc sức khỏe cho chúng một cách tốt nhất. Hãy cùng Pet Mart tìm hiểu những câu hỏi thường gặp từ chủ nuôi về việc tiêm dại cho chó mèo bao gồm những gì nhé!

Khi nào nên bắt đầu tiêm phòng dại cho chó mèo?

Hiện nay trên thị trường có nhiều loại vaccin, như vacxin 7 bệnh cho chó, vacxin 5 bệnh cho chó, vacxin phòng bệnh bạch cầu ở mèo, vacxin dại cho chó… Theo chuẩn của bác sĩ thú y quốc tế, nên bắt đầu lịch tiêm phòng cho chó khi từ 8 tuần tuổi trở đi. Riêng tiêm phòng dại cho chó nên được tiêm ngay khi chó được 3 tháng tuổi.

Sau khi đón thú cưng về nuôi, nếu chúng vẫn chưa được tiêm đầy đủ vacxin theo quy định thì không nên cho đi chơi và tiếp xúc với những vật nuôi khác. Việc này nhằm làm giảm các nguy cơ lây bệnh truyền nhiễm.

Nhiều người cho rằng nên tiêm phòng dại cho chó càng sớm càng tốt. Một số trang trại phối giống cũng thường tiêm dại sớm để bán nhằm thu lại lợi nhuận. Tuy nhiên tiêm phòng dại cho chó quá sớm sẽ không có hiệu quả hoàn toàn.

Tiêm phòng dại cho chó mèo quá sớm khiến cho miễn dịch bẩm sinh bị phá hủy. Chính bản thân vật nuôi vẫn chưa tạo đủ miễn dịch để phòng bệnh, từ đó dễ bị mắc các bệnh khác. Ngoài ra việc tiêm phòng quá sớm còn làm tăng nguy cơ bị phản ứng thuốc gây ra những sự cố tiêm phòng cho chó nguy hiểm. Không những không mang lại hiệu quả hơn nữa còn có thể gây ảnh hưởng cho chúng.

Không nên tiêm phòng dại cho chó có bầu vì phần lớn vacxin dại cho chó đều được chế từ virus còn sống. Có thể gây ảnh hưởng đến chó con, mèo con trong bụng. Nên lên kế hoạch tiêm vacxin dại cho chó ít nhất 2 – 4 tuần trước khi có bầu. Tuy nhiên nên tham khảo ý kiến bác sĩ thú y trước khi tiêm.

Tại sao không nên tiêm phòng cho chó mèo mới mua về? Sau khi vừa mua chó mèo, nên chờ khoảng 5 – 7 ngày để chắc chắn rằng chúng không bị ủ bệnh nào. Như bài viết đã nói ở trên, vaccine được điều chế từ virus đã được làm suy yếu. Nếu chó mèo của bạn đã ủ bệnh từ trước đó, việc tiêm vaccine càng khiến cho chúng bị ốm nặng hơn.

Chỉ tiêm phòng dại cho chó mèo 1 mũi vacxin liệu có đủ?

Nếu chỉ duy nhất một mũi sẽ không đủ để kích thích miễn dịch một cách chắc chắn. Thông thường bác sĩ đều hẹn lịch đến để tiêm vắc xin nhắc lại nhằm kích thích miễn dịch. Với vacxin phòng bệnh sẽ phải tiêm tất cả là 3 mũi, mỗi mũi vắc xin cách nhau khoảng 3 – 4 tuần.

Đối với tiêm phòng dại cho chó, tiêm mũi đầu khi 12 tuần tuổi và nhắc lại mỗi năm 1 lần. Nếu chưa được tiêm vacxin đầy đủ thì chó vẫn sẽ có nguy cơ mắc bệnh dại. Đặc biệt trong thời gian 1 năm đầu tiên. Một số loại vacxin dại cho chó cần phải tiêm nhắc lại hàng năm để đảm bảo miễn dịch cho thú cưng.

Tiêm phòng dại cho chó ở đâu? Và tiêm phòng dại cho chó bao nhiêu tiền? Hiện nay các cơ sở thú y ở Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM… đều có dịch vụ tiêm phòng dại cho chó có. Giá vacxin 7 bệnh cho chó, tiêm phòng dại cho chó mèo dao động tùy từng cơ sở. Tuy nhiên không nên chọn những nơi có giá tiêm vacxin cho chó quá rẻ để đảm bảo chất lượng.

Phản ứng sau khi chích ngừa phòng dại cho chó là gì?

Việc tiêm vaccine cũng giống như đưa vật thể lạ vào cơ thể. Đối với một số vật nuôi, cơ thể sẽ xảy ra phản ứng nguy hiểm của hệ miễn dịch. Đặc biệt nếu đó là lần đầu tiên tiếp nhận vật thể lạ. Phần lớn vật nuôi thường có các triệu chứng như mặt sưng, khó thở, thở dốc. Nghiêm trọng hơn là nổi các điểm xuất huyết trên người hoặc đi tiểu ra máu. Những triệu chứng trên có thể xảy ra trong 24h đầu sau khi tiêm vacxin.

Tình trạng phản ứng vắc xin có thể can thiệp được. Nếu nghi vật nuôi bị phản ứng vacxin thì nên nhanh chóng báo lại cho bác sĩ. Ngoài ra, sau khi tiêm mũi đầu, chủ nuôi nên để vật nuôi ở lại bệnh viện trong khoảng 15 – 30 phút đầu để theo dõi tình trạng phản ứng vacxin. Nếu không phát hiện thấy bất cứ các triệu chứng như kể trên thì có thể đưa vật nuôi về và tiếp tục theo dõi trong khoảng 24h.

Bạn cũng chú ý là sau khi tiêm phòng cho chó mèo không nên tắm cho chúng trong vòng 7 ngày. Trong thành phần của vacxin có virus đã được làm suy yếu hoặc virus đã chết. Vaccine khi tiêm vào không thể gây bệnh cho vật nuôi vì virus trên đã bị làm giảm khả năng gây bệnh. Tuy nhiên vẫn có thể gây ảnh hưởng đến hệ miễn dịch trong cơ thể vật nuôi.

Một số vật nuôi có thể bị ốm sau khi tiêm vaccine do phản ứng từ chính cơ thể. Ví dụ như ủ rũ, ăn ít đi, sốt nhẹ… Vì vậy nên ngừng tắm và bất cứ các hoạt động có thể khiến cho vật nuôi bị ốm trong vòng 1 tuần sau khi tiêm vaccine.

Tại sao tiêm phòng rồi chó vẫn có thể mắc dại?

Do chó: vắc xin chỉ giúp ngăn ngừa bệnh ở một mức độ. Tuy nhiên nếu vật nuôi của chúng ta bị ốm, sức đề kháng suy giảm thì cũng có thể bị lây nhiễm bệnh.
Do mầm bệnh: Mầm bệnh cũng là những sinh vật sống, có khả năng tự tiến hóa thành các chủng khác. Nếu vật nuôi của chúng ta bị lây nhiễm chủng bệnh mới mạnh hơn trước hoặc bị lây nhiễm với số lượng nhiều cũng có thể gây bệnh.
Do vacxin dại: Do tiêm phòng dại cho chó sớm hơn so với quy định, sai sót trong quy trình sản xuất vaccine hoặc bảo quản không đúng cách. Tiêm vaccine đã hết hạn hoặc sai sót trong quy trình tiêm vaccine…

Chó bị dại sống được bao lâu?

Virus gây bệnh là loại virus dại thuộc họ Rhabdovirus, có cấu tạo ARN và có bao ngoài. Chúng có thể tồn tại trong cơ thể từ 2 – 8 tuần trước khi có biểu hiện phát bệnh. Người bị chó dại cắn bao lâu thì phát bệnh? Nếu được truyền từ nước bọt qua vết cắn thì thời gian phát bệnh có thể rút ngắn lại còn 10 ngày.

Bệnh thường có nguy cơ lây nhiễm cao ở chó được tiêm phòng. Chó hay đi lang thang ra ngoài và tiếp xúc với động vật bị nhiễm bệnh. Virus dại được truyền trực tiếp từ chó mèo dại sang chó mèo khỏe qua nước bọt tại vết cắn.

Đặc điểm của bệnh là virus tác động vào hệ thần kinh. Gây rối loạn thần kinh trung ương não bộ dẫn đến viêm não, liệt não làm cho con vật trở nên hoảng loạn (điên dại) và chết. Bệnh dại ở thú nuôi thường biểu hiện qua 2 thể bệnh là thể điên cuồng và thể dại câm.

Sau khi bị nhiễm trùng, virus bệnh dại sẽ xâm nhập và phát triển đầu tiên trong mô cơ. Ở đây chúng có thể tồn tại trong nhiều ngày hoặc thậm chí là nhiều tháng. Trong thời gian này, con vật vẫn khỏe mạnh và không có biểu hiện bệnh nào.

Trong vòng từ 1 – 3 tháng, virus sẽ bắt đầu xâm nhập tới các dây thần kinh trong cơ thể. Tấn công tủy sống và não. Theo đó phải mất từ 12-180 ngày để virus lây lan qua các dây thần kinh ngoại vi và cuối cùng là hệ thần kinh trung ương.

Từ đây bệnh bắt đầu tiến triển một cách nhanh chóng. Dấu hiệu của mèo bị dại, chó bị dại rõ rệt hơn. Virus này tồn tại trong nước bọt, nước mắt, sữa mẹ và cả nước tiểu của thú nuôi. Cuối cùng con vật sẽ chết trong vòng 4 hoặc 5 ngày.

Các giai đoạn chính của bệnh dại

Bệnh có 2 giai đoạn chính: thời kỳ ủ bệnh và thời kỳ phát bệnh. Trong thực tế, nhiều con chó mắc bệnh dại có thể biểu hiện cả 2 dạng lâm sàng này một cách xen kẽ nhau. Thời gian đầu có biểu hiện điên cuồng, bị kích động. Sau đó chuyển sang dạng bị ức chế và bại liệt.

Thời kỳ ủ bệnh: có thể thay đổi từ 7 ngày đến nhiều tháng tùy thuộc loài, độc lực của virus và vị trí vết cắn. Đa số bệnh phát ra trong vòng 21 – 30 ngày sau khi con vật nhiễm virút. Ở chó thời gian này trung bình là 10 ngày. Những triệu chứng này thường không bị phát hiện hoặc bị nhầm lẫn với các bệnh khác. Đó là lý do tại sao việc chẩn đoán bệnh trong giai đoạn này là cực kì khó khăn. Và cần phải nhờ đến sự giúp đỡ của các bác sĩ thú y.
Thời kỳ phát bệnh: Thường được chia làm 2 thể là thể dại điên cuồng và thể dại câm (bại liệt).

Biểu hiện của chó bị dại là gì?

Thể dại điên cuồng

Thời kỳ tiền lâm sàng: chó trốn vào góc tối, kín đáo. Đến gần chủ miễn cưỡng hoặc tỏ ra vồn vã thái quá. Thỉnh thoảng sủa vu vơ, tru lên từng hồi hoặc bồn chồn…

Thời kỳ điên cuồng:

Chó dễ bị kích thích, cắn sủa người lạ dữ dội. Quá vồ vập khi chủ gọi, chỉ cần có tiếng động nhẹ cũng nhảy lên sủa từng hồi dài.
Vết thương nơi bị cắn ngứa, chó liếm hoặc tự cắn, cào đến rụng lông, chảy máu.
Chó bỏ ăn, nuốt khó, sốt, mắt đỏ ngầu, dãn đồng tử. Con vật có biểu hiện khát nước, muốn uống nhưng không nuốt được.
Chó bắt đầu chảy nước dãi, sùi bọt mép, tỏ vẻ bồn chồn, cảnh giác, sợ sệt. Cắn vu vơ hay giật mình. Đi lại không có chủ định, trở nên hung dữ (2 – 3 ngày sau khi phát bệnh).
Con vật bỏ nhà đi và thường không trở về. Trên đường đi gặp vật gì lạ nó cũng cắn gặm, ăn bừa bãi, tấn công chó khác và cả người.

Thời kỳ bại liệt:

Chó bị liệt, không nuốt được thức ăn, nước uống. Liệt hàm dưới và lưỡi nên trễ hàm, thè lưỡi ra ngoài, nước dãi chảy ra. Chân sau liệt ngày càng rõ.
Chó chết trong khoảng từ 3 – 7 ngày sau khi có triệu chứng đầu tiên. Do liệt cơ hô hấp và do kiệt sức vì không ăn uống được.

Thể dại điên cuồng chỉ chiếm khoảng 1/4 các trường hợp chó dại, số còn lại là thể dại câm.

Thể dại câm

Là dạng bệnh không có các biểu hiện lên cơn dại điên cuồng như thường thấy. Chó chỉ có biểu hiện buồn rầu. Chó có thể bị bại ở một phần cơ thể, nửa người hoặc 2 chân sau nhưng thường là liệt cơ hàm, mồm luôn hé mở, hàm trễ xuống, lưỡi thè ra. Nước dãi chảy lòng thòng, con vật không cắn, sủa được, chỉ gầm gừ trong họng.

Quá trình này tiến triển từ 2 – 3 ngày. Nói chung, thể dại câm tiến triển nhanh hơn thể dại điên cuồng. Thông thường chỉ từ 2 – 3 ngày vì hành tủy của con vật bệnh bị virus tác động làm rối loạn hệ tuần hoàn và hô hấp sớm hơn.

Mèo ít bị mắc bệnh dại hơn chó (chỉ 2 – 5%) vì mèo quen sống một mình. Bệnh dại ở mèo cũng tiến triển như ở chó. Mèo bệnh hay núp mình vào chỗ vắng, bóng tối. Hay kêu, bồn chồn, không nằm yên một chỗ. Khi người chạm vào thì nó cắn mạnh và cào, gây nên vết thương sâu tạo điều kiện cho virus dại xâm nhập.

Chó bị bệnh dại có 2 thể lâm sàng là thể điên cuồng và thể liệt. Sau thời gian ủ bệnh từ 3 – 5 ngày chó dại thường bỏ ăn. Những thói quen hàng ngày của con vật bị thay đổi. Sự thể hiện vui mừng hay hung dữ của chúng sẽ diễn ra quá độ trong vòng vài giờ đến vài ngày.

Sau đó là giai đoạn lên cơn, con vật luôn vận động, tiếng kêu khàn, sủa kéo dài rồi rướn cao lên thành tiếng rú ghê rợn. Những kích thích nhỏ đều làm nó lên cơn điên dại. Thường chồm vào người, súc vật hoặc đồ vật chung quanh và cắn phá dữ dội.

Chó dại thường bỏ nhà, chạy rông và gặp bất kỳ ai cũng cắn. Sau vài ngày, nó phờ phạc, gầy mòn, kêu thất thanh rồi bị liệt và chết trong vòng 7 ngày. Trái lại, có nhiều trường hợp chó dại lên cơn nhưng không hung dữ, lánh người, chỉ nằm im 1 chỗ, nước bọt chảy nhiều, chó không sủa và chết trong vòng 3 – 5 ngày.

Lưu ý thêm, khi con vật đã bị dại thì trong tuyến nước bọt và các dây thần kinh đều có virus dại. Các bộ phận khác cũng có thể chứa virus gây bệnh dại ở chó mèo nên rất nguy hiểm. Do đó, tuyệt đối không nên tiếp xúc trực tiếp và không dùng làm thức ăn cho người, gia súc.

Chẩn đoán bệnh dại ở chó mèo

Hiện nay, việc chẩn đoán bệnh dại ở chó bao gồm các phương pháp sau:

Phương pháp chuẩn đoán lâm sàng: Đầu tiên, nếu thú nuôi của bạn bị nghi là đã nhiễm bệnh dại thì việc đưa thú đến bác sĩ thú y là cần thiết, ở đây bác sĩ sẽ giữ cho vật nuôi của bạn cách ly trong lồng khóa khoảng 10 ngày và tiến hành chẩn đoán lâm sàng kết hợp với theo dõi các triệu chứng, lịch sử thói quen của thú, thái độ của thú đối với chủ nuôi và cả với những động vật khác.
Xét nghiệm máu – ELISA: Đây cũng là một phương pháp dùng để chuẩn đoán bệnh dại. Tuy nhiên đây lại là phương pháp không được sử dụng nhiều cho lắm.
Xét nghiệm kháng thể huỳnh quang trực tiếp: là thử nghiệm chính xác nhất để chẩn đoán – nhưng bởi vì nó đòi hỏi phải có mô não vì vậy phương pháp này chỉ có thể được thực hiện sau khi con vật đã chết.

Cách phòng chống và chữa bệnh dại ở chó mèo

Tiêm phòng dại định kỳ hàng năm cho thú nuôi. Thời điểm tiêm phòng

Tiêm lần đầu cho chó con được 4 tuần tuổi.
Nếu chó mẹ đã được tiêm phòng thì tiêm cho chó con vào lúc chó được 3 tháng tuổi. Sau đó tiêm nhắc lại mỗi năm một lần.

Ngoài việc tiêm phòng dại cho chó theo định kì bạn cần lưu ý những vấn đề sau

Phải thường xuyên xích chó, nuôi chó trong nhà, không được thả rông ngoài đường. Khi dắt chó ra nơi công cộng phải có người dắt và theo dõi, không để chó đi lang thang ngoài đường. Vệ sinh sạch sẽ chuồng nuôi.
Khi phát hiện chó, mèo có những biểu hiện bất thường, bỏ ăn hoặc ăn ít, sốt cao, hung dữ khác thường thì nên đưa thú tới các cơ sở thú y gần nhất.
Khử trùng những khu vực xung quanh thú bị nghi/bị bệnh dại (đặc biệt là với nước bọt). Pha loãng dung dịch thuốc tẩy gia dụng theo tỉ lệ 1:32 (150g/ 4 lít). Chó chết do mắc bệnh dại hoặc nghi mắc bệnh dại phải đem chôn hoặc đốt xác.
Bệnh dại là một căn bệnh cực kì nguy hiểm và tiến triển với tốc độ rất nhanh. Gây ra nhiều cái chết thương tâm cho thú nuôi. Nguy cơ rất cao gây nguy hiểm cho chủ nuôi và các thành viên trong gia đình. Thậm chí là ảnh hướng đến rất nhiều người.

Do đó để bảo vệ cho thú nuôi của bạn, cho gia đình và cả chính bạn trước căn bệnh dại nguy hiểm, việc phòng bệnh là phương án tối ưu nhất mà bạn nên áp dụng.